In De Hogeweyk en ook in Oversingel PG zijn er verschillende hulpmiddelen beschikbaar om betekenisvolle momenten te creëren met bewoners. Sociaal agoog Marleen vertelt u graag meer over een van deze hulpmiddelen.
Stel je voor op tafel ligt een groot ovaal object, je hebt het niet eerder gezien maar het nodigt uit om te onderzoeken. In het midden zit een luidspreker en er zijn twee handafdrukken te zien op de bovenzijde. Als we het object beiden aanraken blijft het stil, maar als we de cirkel sluiten door elkaar een hand te geven komt er opeens een geluid uit. Het contact kan verlopen tussen twee personen of meerdere personen in een groep, als de kring maar sluit. Het voorwerp kent meerdere geluiden, het geluid van ruisende golven, een viool, harp, sitar, vogels die fluiten, meeuwen in de lucht, een fietsbel, geluiden van dieren op een boerderij of de klok van de Westertoren.
Dit mysterieuze voorwerp heet de CRDL. Je spreekt het uit als ‘cradle’ en laat zich vertalen als ‘wiegje’. Door de vormgeving wiebelt het op tafel. De CRDL moet je ervaren om de werking en kracht ervan te begrijpen. Het is een prachtig zorginstrument voor het maken van contact met mensen met dementie en haalt hen uit een sociaal isolement.
De CRDL is een interactief zorginstrument dat de aanraking van mensen vertaald in geluids- en muziekfragmenten, zo kan er een positieve interactie ontstaan. Doel is ook om contact te maken met je naaste, de bewoner waar je zorg voor draagt. Door bepaalde aanrakingen zoals het tikken met de vingers in de handpalm of op de arm of zachtjes een handdruk geven voeg je geluiden toe en creëer je samen een werkelijkheid van geluid en beleving waarin je elkaar kunt vinden.
Vanuit mijn functie Sociaal Agoog zet ik met regelmaat de CRDL in als psychosociale interventie. Op momenten dat de dementie de regie overneemt en zorgt voor onrust, angst, agressie of ruis in de communicatie, dan zorgt de CRDL voor rust en geeft ontspanning, daarnaast nodig het uit tot contact, een praatje, samen bewegen, lachen en herkenning, het geeft vooral de mogelijkheid om elkaar te vinden in de verwarde werkelijkheid van dementie.
De CRLD doet een beroep op het menszijn, muziek doet iets met je, het raakt je. In de passage trof ik onlangs een bewoner en zijn vrouw. Meneer was onrustig staarde naar een punt in de verte en vertelde zijn eigen verhaal. Ik heb hen uitgenodigd om de CRDL samen met mij te beleven, door elkaar een hand te geven en de CRDL aan te raken sloten we de kring. Gelijk volgde het geluid van een piano. We zagen meneer gericht luisteren. Het leek of de muziek naar hem als persoon opzoek ging in zijn vertroebelde wereld en toen opeens… heel zachtjes zag ik hem meebewegen op de pianomuziek die klonk toen zijn vrouw zachtjes in zijn hand kneep. Zijn gezicht ontspande en hij glimlachte.
Dit is de kracht van de CRLD. Zo mochten familieleden, collega’s en ikzelf menigmaal ervaren dat de CRDL voor iedereen gelijk is, de verbinding die tot stand komt is universeel. Ongeacht wie je bent en van waar je kwam, ongeacht vorm en fase van dementie. Dit waardevolle zorginstrument vergroot de kwaliteit van leven voor onze bewoners en stelt ons in staat om contact te maken en elkaar te vinden in de belevingswereld van mensen met dementie.
Marleen Wolf – Buter Sociaal Agoog